• KURUMSAL
    • Kadıköy Kurumsal
    • Başkan Yardımcıları
    • Müdürlükler
    • Program ve Raporlar
    • Belediye Meclisi
    • İç Kontrol
    • Belediye Encümeni
    • Etik Komisyonu
    • Dilekçe Örnekleri
    • İhtisas Komisyonları
  • KADIKÖY
    • Coğrafi Konum
    • İlçe Yapısı
    • Kadıköy’ün Tarihçesi
    • Kadıköy’de İlklerimiz
    • Fotoğraflarla Kadıköy
    • Kardeş Şehirlerimiz
    • Üyesi Olduğumuz Birlikler
    • Uluslararası Projeler
    • Kent Konseyi
  • BİRİMLERİMİZ
  • HİZMETLER
    • Kira Yardımı
    • Ödeme Kanalları
    • Cimer Bilgi Edinme
    • ABİS
    • Kent Rehberi
  • İHALELER
    • Gelecek İhaleler
    • Kapanan İhaleler
    • Doğrudan Temin İlanları
    • İhale Arama
    • İlanen Tebliğler
    • Askıya Çıkan Planlar
  • KÜLTÜR SANAT
  • BASIN
    • Gazete Kadıköy
    • Basında Kadıköy
    • Galeri
  • İLETİŞİM
    • Telefon Rehberi
    • Kroki

Bizi Sosyal Medya Kanallarımızdan Takip Etmeyi Unutmayın

  • Facebook Icons
  • Youtube Icons
  • X Icons
  • Instagram Icons
Phone Icons

444 55 22

Logo
  • KURUMSAL
    • Kadıköy Kurumsal
    • Başkan Yardımcıları
    • Müdürlükler
    • Program ve Raporlar
    • Belediye Meclisi
    • İç Kontrol
    • Belediye Encümeni
    • Etik Komisyonu
    • Dilekçe Örnekleri
    • İhtisas Komisyonları
  • KADIKÖY
    • Coğrafi Konum
    • İlçe Yapısı
    • Kadıköy’ün Tarihçesi
    • Kadıköy’de İlklerimiz
    • Fotoğraflarla Kadıköy
    • Kardeş Şehirlerimiz
    • Üyesi Olduğumuz Birlikler
    • Uluslararası Projeler
    • Kent Konseyi
  • BİRİMLERİMİZ
  • HİZMETLER
    • Kira Yardımı
    • Ödeme Kanalları
    • Cimer Bilgi Edinme
    • ABİS
    • Kent Rehberi
  • İHALELER
    • Gelecek İhaleler
    • Kapanan İhaleler
    • Doğrudan Temin İlanları
    • İhale Arama
    • İlanen Tebliğler
    • Askıya Çıkan Planlar
  • KÜLTÜR SANAT
  • BASIN
    • Gazete Kadıköy
    • Basında Kadıköy
    • Galeri
  • İLETİŞİM
    • Telefon Rehberi
    • Kroki
Signature
Logo

Haberiniz Olsun

Kadıköy Belediyesi Tarihi Kentler ve
"Sağlıklı Kentler Birliği Üyesidir.

Başkan

  • Özgeçmiş
  • Başkanın Mesajı
  • Başkana Mesaj
  • Başkan İle Fotoğraflar

E-Belediye

  • İstek ve Şikayet
  • Rayiç Sorgulama
  • Vergi Borcu Ödeme
  • Bilgi Edinme
  • Eski Evrak Takip
  • Kent Rehberi
  • KVKK

Bizi Sosyal Medya Kanallarımızdan Takip Etmeyi Unutmayın

  • Facebook Icons
  • Youtube Icons
  • X Icons
  • Instagram Icons

Dijital Kadıköy

  • App Store Icon
  • Google Play Icon

Size daha iyi hizmet verebilmek amacıyla kişisel verilerinizi mevzuata uygun olarak çerezler aracılığıyla kaydedip işliyoruz. Ayrıntılı bilgiye Çerez Politikası’ndan ulaşabilirsiniz.

Home IconarrowKADIKÖYarrowKadıköy’ün Tarihçesi
return iconGeri dön
Dünden Bugüne...

Kadıköy'ün Tarihçesi

KADIKÖYIcon centrumCoğrafi KonumIcon centrumİlçe YapısıIcon centrumKadıköy’ün TarihçesiIcon centrumKadıköy’de İlklerimizIcon centrumFotoğraflarla KadıköyIcon centrumKardeş ŞehirlerimizIcon centrumÜyesi Olduğumuz BirliklerIcon centrumUluslararası ProjelerIcon centrumKent Konseyi

"Kadıköy'de Yaşam"ı tanımlayabilmek için, "nostaljik" bir yaklaşımla, sadece tarihi; Kadıköy'ün tarihini öne çıkarmak; günümüze, geleceğimize, Kadıköy'ün gençlerine ve gençliğine haksızlık olur. Adnan Giz gibi, Dr. Rüştü Dağlaroğlu gibi, Salih Zeki Kutluay gibi, Nezih Neyzi gibi "BÜYÜK KADIKÖYLÜLER"in Kadıköy'ün tarihi ile ilgili araştırmalarında; Haldun Taner'in eserlerinde; Kadıköy'le ve Kadıköylüler'le bütünleşmiş Fenerbahçe Spor Kulübü'nün büyük başarılarında; Kadıköyspor'la Modaspor'un Türk Basketbolu'na yaptıkları katkılarda; Üstat Münir Nurettin Selçuk'un "Bir tatlı huzur almaya geldim, Kalamış'ta" şarkısında; Söğütlüçeşme, Şaşkınbakkal, Acıbadem, Yeldeğirmeni, Hasırcıbaşı, Dereağzı, Göztepe, Fenerbahçe, Caddebostan, Bostancı, Suadiye, Kızıltoprak, Moda, Mühürdar, Bahariye, Kuşdili, Koşuyolu, Selamiçeşme, Bağdat Caddesi, Muvakkıthane Caddesi, Kurbağalıdere gibi; çok renkli, ışıklı, nükteli Kadıköy semt, cadde, sokak adlarında, Selahattin Pınar'ın bestelerinde; Batıya açılışımızın en görkemli anıtlarından biri olan Süreyya Paşa Sineması'nda, Koço'da, Todori'de; Hasanpaşa'da saklanan tramvaylarında; geçmişi ünleyen dergah ve tekkelerinde; camilerinde, kiliselerinde, havralarında, çeşmelerinde, hamamlarında, tarihin belleğine bırakılmış plajlarında, köşklerinde, konaklarında; geçmişin Kadıköy'ünü, tarihi Kadıköy'ü aramak yerine, bu geçmişten, bu tarihten bize neler kaldığını; bu geçmişten ve bu tarihten bize kalanları nasıl koruyacağımızı, nasıl zenginleştireceğimizi, nasıl günümüzün ve geleceğimizin kopuşmaz parçası haline getireceğimizi konuşmamız gerekmez mi? Ve bu bağlamda, günümüzün Kadıköylüsü; tıpkı babası, anası, büyükbabası, büyükannesi ve tüm geçmiş kuşaklar gibi yine incelikli, hoşgörülü, paylaşımcı, uygar, duyarlı, bilinçli ve sorumlu değil mi? Bir kelimeyle "Güzel" değil mi? Kadıköy'de doğmak, Kadıköy'de büyümek, Kadıköy'de aşık olmak, Kadıköy'de efkarlanmak, Kadıköy'de erguvanları, at kestanelerini, Japon güllerini görmek, okşamak, yaşamak güzel değil mi? Altıyol'daki, Bahariye'deki, İskele'deki hem hareketli hem dingin; hem aceleci hem zevkine düşkün güleryüzlü, aydınlık Kadıköylüleri görmek; onların arasına karışmak güzel değil mi? Akşam gün batarken Mühürdar'dan İstanbul'un eşsiz ve muhteşem siluetini, bir sevgilinin elini tutarken, bir 'sevgilinin' saçlarını okşarken, paylaşmak güzel, çok güzel değil mi? İlk aşkın ayrılık acısını Kadıköy'de çekmek güzel değil mi? Yalnızca insan değil, hayvan sevgisiyle, doğa sevgisiyle, ağaç, çocuk, yeşillik sevgisiyle yaşayan Kadıköylülerin hem kafaları hem de kalpleri güzel değil mi?

now

Değil bir caddenin ya da sokağın, bir kaldırım taşının; değil bir ağacın, tek bir dalın; değil bütün bir yapının, tek bir balkonun bile hesabını soran Kadıköylülerin arasında yaşamak ve onlarla paylaşmak güzel değil mi?

Kadıköy'ün yalnız tarihi değil; bugünü ve yarını da; Kadıköy'ün yalnız gençleri değil yaşlıları da güzel değil mi? Daha açık bir anlatımla Kadıköy'le "Güzellik" eşanlamlı kelimeler sayılmaz mı? Sinema ve tiyatroları, konser salonları, eğitim kurumları, kitabevleri, gençlik lokalleri, kültür ve alışveriş merkezleri, süper - hiper- mega marketleri, sağlık kurumları, sanayii,modern yerleşim siteleri, huzurevleri, spor tesisleri, doğal güzellikleri, parkları, sivil toplum kuruluşları; ilerici, demokrat, hoşgörülü, aydın halkı ve Kadıköy ve Kadıköylülerle bütünleşmiş çağdaş yerel yönetimi ile Kadıköy, çağdaş yaşamın ve "Bilgi Çağı"nın istemlerine uygun olarak her açıdan gelişerek ve "Örnek Belde" tanımlamasını, dün olduğu gibi, bugün de sürdürmüyor mu? İşte bunun içindir ki Kadıköy Belediyesi, tüm Kadıköylülerin talep ve doğrudan katkılarıyla Türkiye'nin ilk "Dijital Belediyecilik / e-Belediyecilik Projesi" olan "Kadıköy Belediyesi Küresel Dönüşüm / Yönetişim Projesi"ni yaşama geçiriyor. "KADIKÖY DEVİNGEN BİR ŞENLİKTİR" Nobel Edebiyat Ödülü Sahibi büyük yazar Ernest Hemingway, "Paris is a Movable Feast" (Paris Devingen Bir Şenliktir) adlı eserinde şöyle diyor: "Eğer genç yaşta Paris'te yaşamak şansını elde etmişseniz; ondan sonra yaşamınızın sonuna kadar nereye giderseniz gidin; Paris hep sizinle beraber olacaktır. "ÇÜNKÜ PARİS DEVİNGEN BİR ŞENLİKTİR" Peki; buraya kadar özetle tanımlamaya çalıştığımız gibi; geçmişi, bugünü ve geleceği ile; özlem, beklenti ve umutlarıyla, tüm maddi ve manevi varlığı ile Kadıköy bir "Küçük Paris" değil mi? Gerçekten de, "KADIKÖY'DE YAŞAMAK AYRICALIKTIR" derken bunu kastetmiyor muyuz ? O zaman, Hemingway'den esinlenerek şöyle diyemez miyiz? "Yaşamınızın hangi döneminde olursa olsun; bir kere Kadıköy'de yaşamak ayrıcalığını elde etmişseniz; ondan sonra yaşamınızın sonuna kadar nereye giderseniz gidin, Kadıköy hep sizinle beraber olacaktır. ÇÜNKÜ KADIKÖY DEVİNGEN BİR ŞENLİKTİR". İşte, "Kadıköy Belediyesi Küresel Dönüşüm / Yönetişim Projesi"nin gerçekleştirilmesi ile her Kadıköylü ve her "Kadıköy Dostu" artık, dünyanın neresine giderse gitsin; dünyanın neresinde olursa olsun, Kadıköy'ü hep diz üstü bilgisayarında, cep telefonunda, ama hepsinden daha çok yanında, kalbinde taşıyacaktır.

Kadıköy’deki yerleşmenin başlangıcını oluşturan tarihsel çekirdek, Haydarpaşa Koyu çevresi ile Moda Burnu’nun oluşturduğu alan içinde yer almaktadır.Günümüzde bütünüyle kentsel alan içinde kalan ve yapılaşmış bulunan Kadıköy, Bostancı’ya kadar uzanan semt ve mahalleleri ile 19. yüzyılda iskan sahası haline gelmiştir.

M.Ö. 5000- 3000 arasında İstanbul çevresinde ilk insan yerleşmelerinin ortaya çıktığı söylenebilir. Anadolu yakasında yontma taş devrine ait ilk el baltaları İçerenköy’de bulunmuştur. Anadolu yakasında ve belki tüm İstanbul çevresinde tarih öncesine ait en önemli yerleşme alanı Fikirtepe kültürüdür. Fikirtepe İstanbul’un bilinen en eski çanak çömlekçi neolitik kültürüdür.

M.Ö. 1000 yılları civarında Fenikeliler tarafından Fikirtepe’de çeşitli kaynaklarda Harhadon adıyla anılan bir ticaret kolonisi oluşturulduğu bilinmektedir. Bu dönemde Kuşdili Deresi bir haliç şeklindedir ve kıyı çizgisi de bugüne göre çok içeride, Fikirtepe- Hasanpaşa arasındadır. Daha sonra bu ilk yerleşmenin karşısında Moda Burnu ile Yoğurtçu arasında Halkedon (Bakır Ülkesi) adıyla ikinci bir yerleşme daha oluşur. Halkedon (Kalkedon) bu dönemde Apollon Tapınağı ile ün salar. Haydarpaşa Çayırı ise Halkedonlular tarafından at yarışları için kullanılır.

M.Ö. 658’de Sarayburnu’na yerleşerek Bizans şehrinin nüvesini atan Bizans, yörenin güzelliğine hayran kalır ve bu güzel yer dururken karşı tarafta (Kadıköy’de) yerleşen insanları körlükle vasıflandırarak, Kadıköy’ü “Körler Diyarı” olarak adlandırır. Bu sebeple çeşitli kaynaklarda bu adla da anılmıştır.

Halkedon bundan sonraki yüzyıllarda çeşitli kuşatmalar geçirir. 1352- 1353’te Halkedon çevresi büyük ölçüde Osmanlı denetimine girer. İstanbul’un fethi sonrası Fatih Sultan Mehmet Halkedon’u, meşhur Nasrettin Hoca’nın kızının torunu olan ilk İstanbul Kadısı 13 Celalzade Hızır Bey’e verir. Buna izafeten yerleşme adının da Kadıköy olarak değiştiği söylenir.

Osmanlı Dönemi

Osmanlı döneminde Kadıköy çevresi Roma ve Bizans döneminde olduğu gibi, üst düzey yöneticilerin rağbet ettiği gözde bir sayfiye ve mesire yeridir. Bunun yanında önemli bir tarımsal üretim alanı olmaya devam eder. Haydarpaşa, Kuşdili Deresi (Kurbağalıdere), Çamlıca yamaçlarına doğru Acıbadem ve Koşuyolu ile Fenerbahçe, önde gelen çayır ve mesire alanlarıdır ve Bostancı’ya kadar uzanan geniş saha içinde yer yer sultan ve üst düzey yöneticilere ait köşk, sahilsaray ve bahçeler ile daha iç kısımlarda köyler yer almaktadır. 19. yüzyılın özellikle ilk yarısı, Kadıköy ve çevresinde temel karakteri mevsimlik kullanımlar oluşturmasına karşın, çökmekte olan imparatorluğun durumuyla doğru orantılı olarak askeri faaliyetlerin de etkisini hissettirdiği bir dönem olur. Kadıköy, 1869 yılında o zamanlar daha büyük ve önemli bir merkez olan Üsküdar Sancağı’na bağlanmıştır. Uzun süre Üsküdar’a bağlı olan Kadıköy, 1930’da ilçe yapılmıştır.

past
Cumhuriyet Dönemi

İstanbul ve Kadıköy, Ulu Önder Atatürk’ün önderliğinde 6 Ekim 1923’te düşman işgalinden kurtarılmıştır.

Uzun süre Üsküdar’a bağlı olan Kadıköy, 15 Mayıs 1930 tarihli ve 1612 sayılı kanunla 1 Eylül 1930 tarihinden itibaren ilçe olur. Bu tarihte Kadıköy’ün Kızıltoprak ve Erenköy olmak üzere iki bucağı vardır. Cumhuriyet’le birlikte Kadıköy bazı modern kentsel hizmetlerden de yararlanma imkanına kavuşmuştur. Bunlar 1928’de gelen elektrik ile 1927’de şirket olarak oluşturulup 1928’de Üsküdar-Kısıklı arasında 1929’da ilk seferlerine başlayan tramvaydır.

Sonraki yıllarda bölgeleme imar planının uygulanmasıyla Kızıltoprak-Bostancı arasında nüfus 10 yılda iki buçuk kat artmıştır. Geçmiş yıllarda da, İstanbul’daki iş yaşamı daha çok Avrupa yakasında gelişmişti. İş bitimi vapurlarla Kadıköy İskelesi’ne yanaşılarak Moda, Üsküdar ve Bostancı gibi yerleşim alanlarına Kadıköy’den ulaşım sağlanmaktaydı bu nedenle İskeleleri ve Haydarpaşa’sıyla Kadıköy sonraki yıllarda da bir geçiş hattı olmuştur.

1970’li yıllarda birinci Boğaz Köprüsü’nün açılmasıyla deniz yolunun önemi azalmış bunun sonucunda da , trafiğin ağırlıklı köprüye yönelmesi ile biraz hafiflemiştir. 1980’li yıllarda göçün hızlanması ile birlikte, Büyükşehir Belediyesinin ihdas edilmesi, yeni imar planlarıyla Kadıköy’ü yine gözde yerleşim yeri olarak öne çıkartmıştır. Bu dönemde yaşanan yeni imar planları, peş peşe çıkartılan imar afları, tapu tahsis belgeleri kentimizde yapı yoğunluğuna yol açmış ve sosyal donatı alanlarının azalmasına yol açmıştır. 1999 yılındaki depremden sonra yapılardaki yenilenme ihtiyacı, ve buna çözümmüş gibi ortaya atılan kentsel dönüşüm kavramı belirli bir kesime rantsal bölüşüm olarak, bir tehdit unsuru olarak karşımıza çıkmıştır.